კომპანიების პარადოქსული შეცდომები #1

მინდა შემოგთავაზოთ მსოფლიო, და არა მხოლოდ მსოფლიო, დონის კომპანიების მიერ  სახელწოდებების თარგმნის პარადოქსული შეცდომების კოლექცია.

ყველამ იცის General Motors–ის არსებობის შესახებ.  ის მსოფლიო დონის კომპანიად არის აღიარებული,  თუმცა მისმა  „პროდუქტმა“ Chevrolet Nova–მ  სრული ფიასკო განიცადა ლათინური ამერიკის მანქანების ბაზარზე. როგორც შემდგომში გაირკვა „No va“ ესპანურად ნიშნავს: მოძრაობა არ შეუძლია.

ამერიკაში პოპულარული ლუდი Coors თავის რეკლამებში იყენებდა შემდეგ სლოგანს: Turn It Loose! (მიახლოებითი მნიშვნელობა – გახდი თავისუფალი). ესპანურ ენაზე ეს 3 სიტყვა  ისე გადათარგმნეს, რომ გამოვიდა (უკაცრავად გამოთქმისათვის) – დაიტანჯეთ ფაღარათისაგან.

ამ კოლექციაში მომდევნო ადგილი უჭირავს პარფიუმერულ კომპანიას Clairol (made in USA). გერმანიაში მან წარმოადგინა მშრალი დეზოდორანტები სლოგანით „Mist Stick“ (მიახლოებითი მნიშვნელობა: ნისლიანი დეზოდორანტი).  ეს კომპანია ძალიან უცნაურად მოიქცა და  სლოგანი დატოვა თარგმანის გარეშე. თუმცა აქ ვერ გაითვალისწინა ერთი პატარა ნიუანსი:გერმანულად Mist (ინგ. ნისლი) განავალს ნიშნავს.

გავაგრძელოთ…

კომპანიამ Colgate-Palmolive–მა ფრანგულ ბაზარს წარუდგინა კბილის პასტა „Cue“. ცოტა მოგვიანებით ამერიკელებმა აღმოაჩინეს, რომ ზუსტად ამ სახელწოდების პორნო ჟურნალი ძალიან პოპულარული იყო საფრანგეთში (ინტერნეტში დიდხანს ვეძებდი ამ ჟურნალს და, სამწურად, ვერ აღმოვაჩინე)

ყველაზე შოკისმომგვრელი სლოგანი გამოიყენა კომპანიამ Pepsi–მ ჩინეთის ბაზარზე. მან სიტყვა სიტყვით თარგმნა „Come Alive With the Pepsi“ და მიიღო დაახლოებით შემდეგი თარგმანი – “პეპსი გააცოცხლებს თქვენს წინაპრებს.“

ჩინეთის ბაზარზე Pepsi–ის არაფრით ჩამოუვარდება მისი კონკურენტი Coca-Cola (სოსა–სოლა 🙂 ). თუმცა ეს უკანასკნელი  დიდხანს ფიქრობდა საკუთარი ბრენდის სახელწოდების წარმოდგენაზე ამ ბაზარზე. აქ, ლოგიკურია, იბადება კითხვა: რა სახელის მოფიქრებაზე მიდის საუბარი, როცა მთელ მსოფლიოში Coca-Cola არის  Coca-Cola . საქმე იმაშია, რომ ამ გამაგრილებელი სასმელის სახელს ჩინელები წარმოთქვავენ  როგორც „კეკუ–კელა“, რაც მათ ენაზე ნიშნავს „უკბინე ცვილის თავკომბალას“ (OMG).  კომპანიას მოუწია დაახლოებით 40 000 ვარიანტის ( ეს რიცხვი საეჭვოა!!!) გადარჩევა და ბოლოს ბრენდის სახელწოდებად აირჩიეს „კოკუ კოლე“, რაც ნიშნავს „ბედნიერება პირშია“.

Perdue Farms (აქაური „კოდას“  ამერიკული ვარიანტი  🙂 ) იყენებდა სლოგანს „it takes a strong man to make a tender chicken“ (მიახლოებითი თარგმანი – ნაზი ქათმის მოსამზადებლად საჭიროა ძლიერი მამაკაცი). ესპანურ ენაზე ამ ფრაზამ სხვანაირი მნიშვნელობა მიიღო  ქათმის დასარბილებლად საჭიროა სექსუალურად აღზნებული მამაკაცი.

ჩვენი დაცინვის შემდეგი ობიექტია საწერი კალმების კომპანია Parker. მისი სლოგანი შემდეგნაირად ჟღერდა: : It won’t leak in your pocket and embarrass you (მიახლოებითი თარგმანი: არასოდეს გაჟონავს თქვენს ჯიბეში და არ შეგიქმნით დისკომფორტს).  ამ მიამიტმა კომპანიამაც სცადა ესპანურ ენასთან  „შებრძოლება“ და გადაწყვიტა საკუთრი სლოგანის გადათარგმნა. გენიალური მთარგმნელების მიერ 2 სიტყვაში შეცდომის დაშვების წყალობით  ესპანელები დიდხანს ხითხითებდნენ. ფრაზა გამოვიდა შემდეგნაირი: Parker  – ის არასოდეს გაჟონავს თქვენს ჯიბეში და არ დაგაორსულებთ. (yahooooo!!!)

მოვიდა American Airlines–ის ჯერიც. თავის დროზე  საკუთარ თვითმფრინავებში ამ კომპანიამ დააყენა ტყავის სავარძლები და, რათქმაუნდა, მოუნდა მომხარებლისთან ამ სიხარულის გაზიარება. ინგლისურად სლოგანს დასაწუნი არაფერი ჰქონდა „Fly in Leather“ – იფრინე ტყავში, მშვენიერი იყო. თუმცა მექსიკურ ენაზე  გადათარგმნის შედეგად , ჩემი აზრით, სლოგანი უფრო მიმზიდველი და დამაინტრიგებელი გახდა – „იფრინე შიშველმა“–ო.

და ბოლოს…

ამერიკაში არებობს ბავშვთა კვების კომპანია Gerber, სხვათაშორის ძალიან პოპულარულიცაა. ხოოოდა, ერთ მშვენიერ დღეს ამ კომპანიამ გადაწყვიტა დახმარებოდა აფრიკელ ბავშვებს და გაუგზავნა საკუთარი პროდუქცია.  პროდუქციის შეფუთვაზე გამოსახული იყო გაღიმებული პატარა ბავშვი და ეწერა პროდუქტის სახელწოდება და შემადგენლობა. მოგვიანებით ჩვენი ძვირფასი კომპანიის მარკეტოლოგებმა  აღმოაჩინეს (აქამდე სად იყვნენ, ნეტავ), რომ აფრიკაში მოსახლეობის უმრავლესობა გაუნათლებელი იყო  და წერა–კითვა არ იცოდა (არც ინგისურად და არც საკუთარ ენაზე) .  ადგილობრივი კომპანიები, რათქმაუნდა, ითვალისწინებდნენ ამას და პროდუქტის შეფუთვაზე სურათის სახით მიანიშნებდნენ მომხმარებლებს შეფუთვის შიგთავსის შემადგენლობას. ალბათ უნდა გვენახა აფრიკელების სახე, როდესაც, წესით, მათთვის განკუთვნილ  საჭმლის ქილაზე გაღიმებული ბავშვის სურათი აღმოაჩინეს (კანიბალებს ძალიან გაუხარდებოდათ).

ჩემი სუბიექტური აზრით, ეს კურიოზები ნამდვილად სახალისო და სასაცილოა, მაგრამ გული მწყდება, რომ მსოფლიო დონის კომპანიაში მომუშავე ადამიანი არ ითვალისწინებს ახალი ბაზრის თავისებურებას,  მით უმეტეს, როდესაც საქმე ეხება ყველაზე მნიშვნელოვანს – სახელწოდებისა და სლოგანის თარგმანს.

გულახდილი ვიქნები  და გაგიმხელთ ჩემს საიდუმლოს: ყოველთვის უკმაყოფილო ვიყავი ქართველი მარკეტოლოგების მიერ  ბრენდების მოფიქრებული  სახელწოდებებითა და სლოგანებით, თუმცა ამ პოსტიდან გამომდინარე ახლა უკვე ვხვდები – რა უნდა მოვთხოვო ჩვენებს,  როცა ამხელა „ფილარმონია“ კომპანიებმა ვერ მოაბეს ამ საქმეს თავი. თუმცა აქვე მინდა ავღნიშნო, რომ  ეს ფაქტი ჩვენებს მაინც არ ამართლებს.

დასკვნა: ყველაფერი ადამიანის სიზარმაცის ბრალია.

კომპანიების პარადოქსული შეცდომები #2